Ramowy program szkolenia
Organizatora Turystyki PTTK
w Oddziale Międzyuczelnianym PTTK w Warszawie
obowiązuje od dnia 21.09.2015 r.
Wytyczne do prowadzenia kursu OT
Uwagi ogólne
Kursy Organizatora Turystyki PTTK może prowadzić każde koło PTTK zrzeszone w Oddziale Międzyuczelnianym PTTK w Warszawie, które:
- posiada kadrę wykładowców oraz instruktorów z uprawnieniami kadry programowej PTTK, którzy podpisali umowę o wolontariacie z OM PTTK w Warszawie,
- określi regulamin i program Kursu zgodny z zaleceniami niniejszych wytycznych oraz wyznaczy osobę odpowiedzialną (zwana dalej Kierownikiem Kursu) za organizację i przebieg kursu,
- akceptuje zasady określone w niniejszych wytycznych, w szczególności zobowiązuje się do udokumentowania przebiegu kursu, a po jego zakończeniu do przedstawienia sprawozdania merytorycznego i finansowego,
- zapewni odpowiednie warunki techniczne do prowadzenia kursu (m.in. odpowiedniej wielkości salę na wykłady i ćwiczenia).
Wszystkie kursy organizowane przez koła OM PTTK nadzorowane są w imieniu Zarządu Oddziału poprzez Komisję ds. OT OM, a Kierownicy kursów są zobligowani do stosowania zaleceń Komisji.
Komisja ds. OT w powoływana jest przez Zarząd OM wśród kadry programowej OM i składa się zPrzewodniczącego Komisji oraz przynajmniej dwóch członków.
Organem odwoławczym są:
- od decyzji Kierownika Kursu — Komisja ds. OT w OM,
- od decyzji Komisji ds. OT w OM — Zarząd Oddziału OM.
Finansowanie kursu
Za finansowanie kursu odpowiedzialny jest Zarząd Koła prowadzącego kurs. Pobierana odpłatność za kurs musi być ewidencjonowana przez koło zgodnie z ogólnymi zasadami obowiązującymi w OM PTTK w Warszawie.
Należy przy tym przyjąć następujące zasady:
- pieniądze z odpłatności za kurs przeznaczane są na materiały kursowe, książki itp.,
- koszty wyjazdów kursowych powinny być bilansowane dla każdego z wyjazdów osobno, a uczestnik wyjazdu powinien ponosić tylko rzeczywiste koszty poniesione przez niego,
- rozliczenia kursu i jego wyjazdów powinny być udostępniane na żądanie uczestnikom kursu, a po zakończeniu kursu przekazywane Zarządowi OM,
- ewentualne dofinansowanie z OM powinno być przeznaczone na organizowanie specjalistycznych zajęć (m.in. z pierwszej pomocy i ratownictwa) oraz na wydawnictwa i pomoce dydaktyczne,
- w przypadku uzyskania przez OM dotacji celowej na realizację kursów OT, Zarząd OM może określić inne zasady finansowania i rozliczania tych kursów, ze względu na specyficzne wymagania sponsora.
Przebieg kursu
Zakres kursu
Kurs składa się z części teoretycznej i praktycznej. Podczas zajęć kursu należy omówić następujące zagadnienia:
Część teoretyczna
Cykl wykładów i ćwiczeń w ramach których omawiane są na następujące bloki tematyczne:
Blok A. Ogólne zagadnienia związane z prowadzeniem i bezpieczeństwem małych grup turystycznych oraz organizacją imprez turystyki kwalifikowanej
Celem tego bloku zajęć jest przygotowanie uczestników kursu do aktywnego udziału w praktycznej części kursu. W trakcie realizacji tych zajęć należy głównie omawiać praktyczną stronę poruszanych zagadnień oraz opierać się na konkretnych przykładach z doświadczeń prowadzącego zajęcia. W ramach bloku realizowane są następujące zajęcia (szczegółowy zakres zajęć został opisany w załączniku Szczegółowy zakres wiadomości):
- prowadzenie grup na pieszej imprezie turystyki kwalifikowanej (na nizinach i w górach),
- terenoznawstwo i umiejętność korzystania z map,
- bezpieczeństwo i higiena uczestników imprez turystyki kwalifikowanej,
- podstawy pierwszej pomocy przedmedycznej,
- ratownictwo, wzywanie pomocy i współdziałanie ze służbami ratowniczymi,
- podstawowy sprzęt turystyczny i biwakowy,
- organizacja imprez turystyki kwalifikowanej,
- podstawowe aspekty prawne związane z organizacją i realizacją imprez turystyki kwalifikowanej.
Blok B. Podstawy krajoznawstwa
Blok ten obejmuje zagadnienia związane z szeroko rozumianym krajoznawstwem, a celem zajęć jest nabycie przez uczestników kursu wiedzy i umiejętności niezbędnych do planowania programu krajoznawczego imprezy turystycznej oraz przekazywania treści krajoznawczej uczestnikom imprez. W ramach bloku realizowane są następujące zajęcia (szczegółowy zakres zajęć został opisany w załączniku Szczegółowy zakres wiadomości):
- historia architektury w Polsce,
- historia turystyki i krajoznawstwa na terenach Polski,
- PTTK jako organizacja,
- etnografia,
- budownictwo drewniane,
- środowisko naturalne,
- system ochrony przyrody w Polsce,
- geografia turystyczna Polski.
Część praktyczna
Cześć praktyczna kursu jest realizowana pod nadzorem, co najmniej jednego instruktora posiadającego uprawnienia kadry programowej PTTK i umowę o wolontariacie z OM PTTK w Warszawie. Ponadto wszystkie imprezy realizowane w ramach kursu muszą być organizowane zgodnie z zasadami organizacji imprez OM PTTK w Warszawie.
Część praktyczna kursu musi obejmować wyjazdy szkoleniowe (minimum 6 dni wyjazdowych, z co najmniej 2 noclegami), których celem jest nauka pod okiem instruktora następujących umiejętności:
- praktyczna nauka orientacji w terenie i posługiwania się mapą,
- zasady bezpiecznego prowadzenia grupy w różnych warunkach i terenie,
- sposoby przekazywania treści krajoznawczych,
- zasady organizacji dnia grupy turystycznej.
Prowadzący kurs stawiają przed kursantami zadania polegające na przejęciu przez kursanta/kursantów opieki nad całą grupą.
Zwraca się uwagę, aby w trakcie wyjazdów sprawdzać umiejętność praktycznego zastosowania wiedzy nabytej podczas części teoretycznej kursu.
Zaliczenie kursu
Zaliczenie kursu polega na:
- uczestnictwie, w co najmniej 4 dniach wyjazdów szkoleniowych oraz 2 dniach wyjazdu egzaminacyjnego,
- uzyskaniu pozytywnej opinii kierownika kursu.
W przypadku wystawienia negatywnej opinii uczestnikowi kursu, kierownik tego kursu powinien przekazać Komisji ds. OT pisemne uzasadnienie tej decyzji.
W przypadku, gdy uczestnik kursu nie zgadza się z negatywną opinią kierownika kursu przysługuje mu odwołanie od tej decyzji do Komisji ds. OT w OM PTTK w Warszawie, która po rozpoznaniu konkretnej sprawy może tej opinii nie zaakceptować.
Egzamin
Egzamin składa się z dwóch części: praktycznej i teoretycznej. Część praktyczna jest przeprowadzana w kołach, a teoretyczna przez Komisję Egzaminacyjną powołaną przez Komisję ds. OT w OM PTTK. Część teoretyczna składa się z części pisemnej i ustnej.
Osoby posiadające uprawnienia kadry programowej PTTK (instruktor lub przodownik), w tym OT z innego Oddziału lub przewodnika turystycznego są zwolnione z egzaminu i otrzymują uprawnienie OT. Wymagane jest jedynie zapoznanie ze specyfiką działalności i charakterem Oddziału Międzyuczelnianego.
Postanowieniem Zarządu OM PTTK w Warszawie, egzaminy będą się odbywały przynajmniej trzy razu w roku. W zależności od potrzeb i liczby chętnych.
Część praktyczna
Cześć praktyczna egzaminu jest realizowana w klubach pod nadzorem, co najmniej jednego instruktora posiadającego uprawnienia kadry programowej PTTK i umowę o wolontariacie z OM PTTK w Warszawie. Egzamin praktyczny składa się z minimum 2‑dniowego wyjazdu egzaminacyjnego — jego celem jest sprawdzenie następujących umiejętności praktycznych uczestników kursu:
- planowanie oraz organizacja wyjazdu turystycznego (m.in. przejazdy, noclegi, wyżywienie, opracowanie tras),
- orientacja w terenie, posługiwanie się różnymi rodzajami map oraz kompasem,
- poruszanie się w terenie i prowadzenie grupy.
Część teoretyczna
Egzamin teoretyczny na OT przeprowadzany jest pod nadzorem co najmniej trzyosobowej Komisji Egzaminacyjnej wyznaczonej przez Przewodniczącego Komisji ds. OT Oddziału Międzyuczelnianego PTTK. Do egzaminu teoretycznego mogą przystąpić wyłącznie członkowie OM PTTK w Warszawie.
Postępowanie egzaminacyjne przebiega w następujący sposób:
- kierownik szkolenia OT w danym kole zgłasza, na co najmniej 7 dni przed terminem egzaminu, listę osób (imię, nazwisko, numer legitymacji PTTK, macierzyste, koło), które uczestniczą lub ukończyły kurs zaznaczając, w jakich zajęciach praktycznych brały one udział oraz do jakich działów będą podchodzić podczas egzaminu w danym terminie,
- dodatkowo kandydat może dołączyć listę odznak PTTK, jakie posiada, jeżeli kandydat posiada, po co najmniej jednej odznace (dowolnego stopnia): turystyki kwalifikowanej, „Turysta Przyrodnik” i krajoznawczej, to jest to równoznaczne z otrzymaniem maksymalnej liczby punktów z pytania o odznaki PTTK w dziale PTTK jako organizacja na egzaminie pisemnym,
- osoby, które ukończyły kurs, dostarczają Komisji ds. OT w OM program wycieczki napisanej przez siebie wg ustalonego wzorca — złożenie programu wycieczki spełniającego wszystkie warunki formalne jest warunkiem koniecznym do przystąpienia do egzaminu teoretycznego,
- osoby które spełniły powyższe wymagania formalne przystępują do egzaminu teoretycznego, który składa się z:
- części pisemnej, którą zalicza się uzyskując z każdego z wymienionych poniżej działów co najmniej 61% punktów:
- PTTK jako organizacja oraz zagadnienia prawne w turystyce,
- Historia turystyki i krajoznawstwa w Polsce,
- Historia architektury w Polsce,
- Etnografia,
- Budownictwo drewniane,
- Przyroda Polski i jej ochrona,
- Geografia turystyczna Polski,
- Bezpieczeństwo imprez turystycznych,
- Terenoznawstwo.
- części ustnej egzaminu, polegającej na obronie przed komisją egzaminacyjną programu minimum 4‑dniowej wycieczki — ta część egzaminu nie wymaga zaliczenia wszystkich działów części pisemnej.
W razie niezaliczenia któregoś z działów, osoba zdająca może go poprawić na kolejnym terminie egzaminacyjnym.
Zdanie egzaminu teoretycznego, obrona programu wycieczki oraz dostarczone przez Kierowników kursów poświadczenia zaliczenia egzaminu praktycznego są podstawą do przyznania przez OM PTTK w Warszawie uprawnień organizatora Turystyki PTTK.
Niniejszy ramowy program szkolenia Organizatora Turystyki w Oddziale Międzyuczelnianym w Warszawie wchodzi w życie z dniem 21.09.2015.