Odznaki krajoznawcze PTTK

Regulamin odznaki turystyczno­‑krajoznawczej

„Śladami Fryderyka Chopina”

Fryderyk Chopin to wielki polski kompozytor o światowej sławie. Od 1927 roku organizowane są w Warszawie przez Towarzystwo im. F. Chopina Międzynarodowe Konkursy Pianistyczne im. F. Chopina.

W roku 1999 odbędą się uroczyste obchody 150­‑tej rocznicy śmierci kompozytora. Z tej okazji warszawscy działacze Polskiego Towarzystwa Turystyczno­‑Krajoznawczego wraz z Towarzystwem im. F. Chopina w Warszawie ustanawiają odznakę turystyczno­‑krajoznawczą „Śladami Fryderyka Chopina”.

Celem odznaki jest popularyzacja miejsc związanych bezpośrednio i pośrednio z kompozytorem. W wielu miejscowościach wymienionych w załączniku do regulaminu znajdują się pałace i dwory, tablice upamiętniające jego pobyt umieszczone w eksponowanych miejscach, pomniki, zbiory pamiątek i wydawnictw. W niektórych obiektach można wysłuchać koncertu w wykonaniu polskich i zagranicznych pianistów.

Organizatorzy zachęcają młodych i starszych turystów i krajoznawców oraz melomanów do zdobywania odznaki „Śladami Fryderyka Chopina”.


  1. Odznaka jest jednostopniowa, warunkiem zdobycia odznaki „Śladami Fryderyka Chopina” jest odbycie w dowolnej formie wycieczek krajoznawczych uwzględniających zwiedzenie zamieszczonych w załączniku do regulaminu wykazie miejsc lub obiektów związanych z postacią Fryderyka Chopina.
  2. Osoba ubiegająca się o odznakę zobowiązana jest zwiedzić co najmniej dziesięć miejsc lub obiektów podanych w załączniku.
  3. Odznakę mogą zdobywać wszyscy turyści, którzy ukończyli 7 lat, niezależnie od rodzaju uprawianej turystyki.
  4. Przebieg tras wycieczkowych i zwiedzanie obiektów należy rejestrować w dowolnie opracowanym dzienniku, który wraz z potwierdzeniami terenowymi stanowi podstawę weryfikacji odznaki.
  5. Ze względu na szczególny charakter tej odznaki, dodatkowym wymogiem jest wysłuchanie koncertu, na którego repertuar składają się kompozycje Fryderyka Chopina.
  6. Czas zdobywania odznaki nie jest ograniczony.
  7. Odznakę przyznają referaty weryfikacji OTP PTTK turystyki pieszej na terenie całej Polski.
  8. Punkty uzyskane przy okazji zdobywania odznaki „Śladami Fryderyka Chopina” mogą być jednocześnie zaliczane na inne odznaki turystyczne PTTK.
  9. Ostateczną interpretację postanowień niniejszego regulaminu zastrzega sobie Zarząd Klubu PTP im. A. Michalskiej, który również ma prawo nadawać odznakę honorowo.

Załącznik do regulaminu odznaki

„Śladami Fryderyka Chopina”

  1. Antonin (na pn. od Ostrzeszowa, woj. wielkopolskie) — w 1829 r. F. Chopin odwiedził Antoniego księcia Radziwiłła. W pałacu myśliwskim dawał lekcje muzyki córce księcia, Wandzie i wielokrotnie koncertował. Co roku we wrześniu organizowana jest impreza kulturalno­‑turystyczna „Jesień Chopinowska”.
  2. Białkowo (nad Drwęcą, woj. kujawsko­‑pomorskie) — Chopin bywał tu u Antoniego Wybranieckiego, ojczyma kolegi, Jasia Białobłockiego.
  3. Brochów (k. Sochaczewa, woj. mazowieckie) — w kościele w Brochowie rodzice F. Chopina brali ślub, tu również był chrzczony przyszły kompozytor. W kościele w Brochowie brała także ślub najstarsza siostra Chopina, Ludwika, która wyszła za mąż za Józefa Kalasantego Jędrzejewicza.
  4. Długie (k. Izbicy Kujawskiej, woj. kujawsko­‑pomorskie) — miejsce urodzin matki F. Chopina Justyny z Krzyżanowskich.
  5. Dulsk (k. Golubia­‑Dobrzynia, woj. kujawsko­‑pomorskie) — Chopin odwiedzał kilkakrotnie Józefa Wysockiego podczas bytności w Sokołowie.
  6. Duszniki Zdrój (woj. dolnośląskie) — w czasie pobytu w Dusznikach Zdrój F. Chopin koncertował na cele dobroczynne. Obecnie co roku organizowane są tu festiwale chopinowskie.
  7. Gulbiny (k. Rypina, woj. kujawsko­‑pomorskie) — Chopin bywał we wsi u państwa Piwnickich. W 1959 roku ich dwór został rozebrany, a w miejscowej szkole pielęgnuje się na lekcjach pamięć o pobycie kompozytora w Gulbinach.
  8. Gdańsk (woj. pomorskie) — Chopin zwiedzał miasto.
  9. Kalisz (woj. wielkopolskie) — ostatni raz przejechał Chopin przez Kalisz 5.11.1830 roku. Tam spotkał się z Tytusem Woyciechowskim, serdecznym przyjacielem, z którym odbywał dalszą drogę do Wiednia przez Wrocław, Drezno i Pragę.
  10. Kawęczyn (woj. kujawsko­‑pomorskie) — mieszkał tu jeden z pensjonariuszy Chopinów, Piotr Dziewanowski.
  11. Kikół (na pn­‑zach od Lipna, przy szosie krajowej nr 10, woj. kujawsko­‑pomorskie) — podczas wakacji na Ziemi Dobrzyńskiej, F. Chopin odwiedził hrabiego Karola Zboińskiego, dziedzica Kikoła, gdzie koncertował w klasycystycznym pałacu.
  12. Kłóbka (między Lubieniem Kuj. a Kowalem, przy szosie krajowej nr 1, woj. kujawsko­‑pomorskie) — wieś należała do Orpiszewskich, którzy kupili ją od Skarbków. W miejscowym kościele znajduje się obraz namalowany przez Marię z Wodzińskich Orpiszewską.
  13. Kozłowo (na zach. od Świecia, przy szosie krajowej nr 5, woj. kujawsko­‑pomorskie) — odwiedzał je Chopin w drodze do Gdańska. Wyznakowano „Szlak Chopina” koloru żółtego o długości 9 km wiodący z miejscowości Kozłowo przez Świecie do wsi Terespol.
  14. Kowalewo (k. Drobina woj. mazowieckie) — Chopin spędzał wakacje u państwa Zboińskich w 1827 roku.
  15. Kraków (woj. małopolskie) — zwiedzał miasto oraz okolice Wieliczkę, Ojców, Pieskową Skałę.
  16. Obory (na pd. od Szafarni, woj. kujawsko­‑pomorskie) — podczas pobytu na wakacjach w Szafarni, F. Chopin odwiedził miejscowy klasztor karmelitów, wspierany finansowo przez rodzinę Dziewanowskich. 1
  17. Ojców (woj. małopolskie) — dnia 26 lipca 1829 r. Chopin zwiedzał tę miejscowość oraz Dolinę Prądnika.
  18. Oleśnica (woj. dolnośląskie) — podczas podróży do Wrocławia F. Chopin wymienia to miasto w korespondencji. W mieście znajduje się popiersie kompozytora usytuowane przed Szkołą Muzyczną.
  19. Obrowo (między Lipnem a Toruniem, przy szosie krajowej nr 10, woj. kujawsko­‑pomorskie) — F. Chopin bywał we wsi grając na skrzypcach i basetli ludowe melodie.
  20. Pieskowa Skała (woj. małopolskie) — dnia 26 lipca 1829 r. kompozytor zwiedził zamek podczas wycieczki do Krakowa.
  21. Płock (woj. mazowieckie) — w 1827 r. zatrzymał się podczas wycieczki do Gdańska. W zwiedzaniu miasta towarzyszył mu hrabia Zboiński.
  22. Poznań (woj. wielkopolskie) — F. Chopin przebywał dwa dni. Uczestniczył w przyjęciach u arcybiskupa Wolickiego, u którego koncertował grając utwory Haydna i Beethovena. Upamiętniono jego pobyt w następujących miejscach: tablicą pamiątkową na ścianie Urzędu Miejskiego, popiersiem Chopina w parku, tablicą z medalionem na ścianie Poznańskiego Towarzystwa Przyjaźni Nauk.
  23. Poturzyn (k. Dołhobycza, woj. lubelskie) — w 1829 r. przebywał u Tytusa Woyciechowskiego.
  24. Rościszewo (k. Sierpca, woj. mazowieckie) — przebywał u Jeżewskich z hrabią Zboińskim latem 1827 r. podczas podróży na Pomorze. Brał udział w niedzielnej mszy w miejscowym kościele.
  25. Sanniki (na pd­‑wsch od Gąbina, przy szosie wojewódzkiej nr 577, woj. mazowieckie) — w 1828 roku spędzał wakacje i koncertował. Na terenie parku w pobliżu dworu znajduje się pomnik Chopina dłuta Ludwiki Nitschowej.
  26. Sochaczew (k. Warszawy, woj. mazowieckie) — na skwerze Kościuszki znajduje się obelisk upamiętniający koncert F. Chopina w obozie wojskowym gen. Szembeka.
  27. Sokołowo (na pd od Golubia­‑Dobrzynia, woj. kujawsko­‑pomorskie) — w tej wsi należącej do Antoniego Wybranieckiego, F. Chopin dwukrotnie odwiedzał w latach 1824 i 1825 serdecznego kolegę Jasia Białobłockiego.
  28. Szafarnia (k. Golubia­‑Dobrzynia, woj. kujawsko­‑pomorskie) — miejsce wakacyjnych pobytów w 1824 i 1825 roku u Juliusza Dziewanowskiego, ojca kolegi Dominika. Koncertował na zjeździe ziemiaństwa dobrzyńskiego. Na ścianie szkoły jest tablica upamiętniająca pobyt Chopina w Szafarni i okolicach.
  29. Sulechów (k. Zielonej Góry, woj. lubuskie) — na ścianie liceum znajduje się tablica pamiątkowa. Lecz według najnowszych badań F. Chopin w Sulechowie nie grał.
  30. Strzyżewo (k. Ostrowa Wielkopolskiego, woj. wielkopolskie) — miejsce pobytu Chopina u matki chrzestnej, Anny Wiesiołowskiej.
  31. ToruńF. Chopin zwiedzał miasto podczas drugiego pobytu w Szafarni w 1825 r.
  32. Turzno (między Toruniem a Kowalewem Pom., woj. kujawsko­‑pomorskie) — F. Chopin kilkakrotnie bywał we wsi. Czynione są starania o tablicę upamiętniającą pobyt Chopina w Turznie.
  33. Waplewo (na wsch od Sztumu, woj. pomorskie) — z okazji pobytu w Gdańsku Chopin spędził tam kilka dni sierpnia 1827 r. w pałacu Sierakowskich.
  34. Ugoszcz (na zach od Rypina, przy drodze wojewódzkiej nr 556, woj. kujawsko­‑pomorskie) — miejscowość tę F. Chopin odwiedzał podczas pobytu na wakacjach w Szafarni na Ziemi Dobrzyńskiej.
  35. Waplewo  🌍 (k. Sztumu, woj. pomorskie) — podczas podróży po Pomorzu Chopin odwiedził Sierakowskich w ich majątku.
  36. Wieliczka  🌍podczas pobytu w Krakowie F. Chopin zwiedzał znaną już kopalnię soli.
  37. Warszawa  🌍znajdują się tu liczne miejsca związane z postacią F. Chopina: Pałac Saski (czyli kolumnada Grobu Nieznanego Żołnierza), Pałac Kazimierzowski ul. Krakowskie Przedmieście 26/28, Pałac Czapskich (ASP) — Salonik Chopinów, Pałac Radziwiłłów (siedziba Prezydenta), Belweder, Warszawskie Towarzystwo Dobroczynności (siedziba Caritas) ul. Krakowskie Przedmieście 62, kościół ewangelicko­‑augsburski św. Trójcy przy pl. Małachowskiego, Pałac Zamoyskich (Błękitny) ul. Senatorska 35/37, kościół Wizytek ul. Krakowskie Przedmieście 34, Pałac Morsztynów — Resursa Kupiecka (dziś PWN) ul. Miodowa 10, Teatr Narodowy (dziś skwer na pl. Krasińskich), mieszkanie Maurycego Mochnackiego ul. Długa 3, kościół św. Krzyża ul. Krakowskie Przedmieście 34, Pałac Ostrogskich ul. Okólnik 1, gdzie mieści się Muzeum Chopina, pomnik Chopina w Parku Łazienkowskim. Co pięć lat odbywają się Międzynarodowe Konkursy Pianistyczne im. F. Chopina organizowane przez Towarzystwo im. F. Chopina w Warszawie.
  38. Wrocław  🌍miejsce trzykrotnego pobytu i dwóch koncertów. Upamiętnia to tablica na Placu Teatralnym 5.
  39. Zgłowiączka  🌍 (nad rzeczką Zgłowiączka k. Lubrańca, woj. kujawsko­‑pomorskie) — w miejscowym dworze mieszkała Maria Wodzińska po unieważnieniu małżeństwa z Józefem Skarbkiem. Właścicielem wsi był Władysław Orpiszewski, późniejszy mąż.
  40. Zbójno  🌍 (na pd od Golubia­‑Dobrzynia, przy skrzyżowaniu dróg wojewódzkich nr nr 554 i 556, woj. kujawsko­‑pomorskie) — F. Chopin bywał we wsi podczas wakacji na Ziemi Dobrzyńskiej.
  41. Żelazowa Wola  🌍 (k. Sochaczewa, woj. mazowieckie) — miejsce urodzin F. Chopina, którym opiekuje się Towarzystwo im. F. Chopina. W dworku odbywają się koncerty muzyki chopinowskiej. W parku znajduje się obelisk żelazny z popiersiem kompozytora. Pomnik ten wzniosło w 1894 r. Warszawskie Towarzystwo Muzyczne z inicjatywy kompozytora rosyjskiego Bałakiriewa, który u władz carskich wyjednał zezwolenie na odsłonięcie obelisku.
  42. Żnin  🌍 (woj. kujawsko­‑pomorskie) — w mieście znajduje się pomnik F. Chopina. Na cokole wyryto fragment Preludium A­‑dur op. 28.
  43. Żychlin  🌍 (k. Konina, woj. wielkopolskie) — w dniach 2­‑4 września 1829 r. Chopin odwiedził A. Brandta i I. Maciejowskiego, towarzyszy wyprawy wiedeńskiej.